Tanıma ve Tenfiz

Tanıma ve Tenfiz, Türk Hukukunda kural olarak yabancı bir ülke mahkemesinden verilen kararın doğrudan Türkiye’ de hüküm ve hukuki sonuç doğurması mümkün değildir. Yabancı mahkeme kararının Türkiye’ de de uygulanabilir olması için önceden tanıma ve tenfiz davası açılması zorunlu iken 5490 Sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 27/A maddesine “Yabancı ülke adlî veya idarî makamlarınca boşanmaya, evliliğin butlanına, iptaline veya mevcut olup olmadığının tespitine ilişkin olarak verilen kararlar, verildiği ülkenin kanunlarına göre konusunda yetkili adlî veya idarî makam tarafından verilmiş ve usulen kesinleşmiş olması ve Türk kamu düzenine açıkça aykırı bulunmaması şartlarıyla nüfus kütüğüne tescil edilir. “ hükmü getirilmiş ve yabancı mahkemelerden verilen boşanma kararlarının idari yoldan nüfusa tescili mümkün hale getirilmiştir.

Yabancı Mahkeme Kararlarının İdari Yolla Tanınması 

Yapılan son düzenleme ile Yabancı Mahkeme kararı “  taraflar bizzat veya vekilleri aracılığıyla tarafların birlikte veya taraflardan birinin ölmüş ya da yabancı olması halinde Türk vatandaşı olan diğer taraf veya vekilinin tek başına başvurması “ ile şartları varsa, bu kararlar aile kütüğüne tescil edilebilecektir.  Hatta bu şekilde boşanan kişilerin, tescil talebinde bulunmadan  ölmüş olması durumunda,  hukuki yararı bulunan kişiler de bu talepte bulunabileceklerdir.

Yurt dışında bulunan eş o ülkede bulunan konsolosluğa ya da Türkiye içinde Nüfus Müdürlüğü’ne giderse, sadece boşanmanın tanınması için artık tanıma davasının açılmasına gerek kalmayacaktır. Ancak eski eş Türk vatandaşı olup da Konsolosluğa ya da Nüfusa gitmekten imtina ediyorsa artık boşanma kararının Türkiye’ de geçerli olabilmesi için tanıma davası açmak gerekecektir.

Ayrıca belirtmek gerekir ki, yabancı mahkemeden verilen verilen boşanma kararının, boşanma hükmü dışında velayet, nafaka, tazminat vs. icrası gereken hükümler içermesi halinde bu kararın idari yoldan tanınması mümkün olmayıp tenfiz davası açılması gerekmektedir.

Tanıma ve Tenfiz Davası

kocaeli izmit en iyi avukatlar

Yukarıdaki şartların sağlanamaması halinde yabancı mahkeme kararının Türkiye’ de gerçelilik kazanması için tanıma ve tenfiz davası açmak gerekmektedir. Bu davalardan hangisinin açılmasının gerektiği verilen yabancı mahkeme kararına göre değişkenlik gösterecektir.

Tanıma davası,  icrası gerekmeyen hükümleri ihtiva eden yabancı mahkeme kararları için açılacak davadır. Örneğin yabancı mahkeme kararı ile sadece boşanmaya karar verilmiş ise bu kararın Türkiye’ de işlerlik kazanması için tanıma davası açmak yeterli olacaktır.

Tenfiz davası, yabancı mahkemelerce verilen kararın icrai nitelikli hükümler içermesi halinde bu kararın Türkiye’de de geçerli olmasını sağlamak üzere açılması gereken davadır. Örneğin

Yabancı mahkeme kararı boşanma davasına ilişkin bir kararda boşanmanın yanısıra çocukların velayeti, nafaka, tazminat gibi hükümler içermesi halinde bu kararın Türkiye’ de icra edilebilmesi için tenfiz davası açmak gerekecektir.

Tanıma ve Tenfiz Davası Açmak İçin Şartlar Nelerdir?

kocaeli izmit en iyi avukat

  • Yabancı bir mahkeme tarafından verilmiş bir karar bulunması,
  • Bu kararın hukuk davalarına ilişkin olması,
  • Kararın kesinleşmiş olması.
  • Hükmün verildiği yer ile Türkiye arasında mütekabiliyetin bulunması (Bu şart tanımada aranmaz)
  • İlamın, Türk mahkemelerinin münhasır yetkisine girmeyen bir konuda verilmiş olması veya davalının itiraz etmesi şartıyla ilamın, dava konusu veya taraflarla gerçek bir ilişkisi bulunmadığı halde kendisine yetki tanıyan bir devlet mahkemesince verilmemiş olması,
  • Hükmün kamu düzenine açıkça aykırı olmaması,
  • Kararın davalının savunma haklarına riayet edilerek verilmiş olmasıdır.

Davayı Kim Açabilir? 

Yasal düzenlemeye göre yabancı bir mahkeme kararın tanınması ve tenfizi hukukî yararı bulunan herkes tarafından istenebilir. Buna göre tanıma veya tenfiz talebinde bulunacak kişinin mutlaka yabancı mahkeme kararının tarafları olması şart değildir aynı şekilde bu talepte bulunacak kişilerin Türk vatandaşı olması veyahut aleyhine talepte bulunulacak kişinin Türk vatandaşı olması da zorunda değildir.

Dava Nerede Açılmalıdır?

Tanıma ve tenfiz davalarında görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesidir. Ancak aile hukukuna ilişkin yabancı mahkeme kararlarının tanıma ve tenfiz taleplerinin Aile Mahkemelerine yapılması gerekmektedir.

Tanıma ve tenfiz davalarında yetkili mahkeme, kendisine karşı tanıma veya tenfiz istenen kişinin Türkiye’deki yerleşim yeri, yoksa sakin olduğu yer mahkemesi, Türkiye’de yerleşim yeri veya sakin olduğu bir yer mevcut değilse Ankara, İstanbul veya İzmir mahkemeleridir.

 

Not      : Tanıma ve tenfiz davalarında vakit kaybettiren en büyük sorun yurt dışında yaşayan eşe tebligat yapılmasına yaşanan güçlüktür. Bu nedenle taraflar Türkiye’ de bulunmuyorsa, Türkiye’ de bir avukata vekalet vermeleri ile davalar çok kısa sürede sonuçlandırılabilecektir. Aynı şekilde idari başvuru ile boşanma kararının tanınması işlemi de Türkiye’ ye gelmek zorunda olmaksızın avukata verilecek bir vekaletle hızlıca tamamlanabilecektir.

Tanıma ve tenfiz dava/ işlemleri için gereken tüm evraklar ve kendi özel durumunuza uygun detaylar için alanında uzman bir avukattan yardım almanızı tavsiye ederiz.



Bir yanıt yazın

Call Now Button