Karşılıksız Çek Düzenleme Suçu

Karşılıksız çek düzenleme suçunun oluşması için öncelikle; usulüne uygun olarak düzenlenmiş bir çek olmalı ve bu çek düzenleme tarihine göre kanuni ibraz süresinde bankaya ibraz edilmiş olmalıdır. Türk Ticaret Kanunu’na göre çekin karşılığı düzenlendiği yerde ödenecekse 10 gün, düzenlendiği yerden başka bir yerde ödenecekse 1 ay içinde ibraz edilmelidir. Çekin bankaya ibrazıyla birlikte; çeki düzenleyen kişinin hesabında çekin karşılığı bulunuyor ise, banka tarafından hamile ödeme yapılır. Ancak çeki düzenleyen kişinin hesabında çekin karşılığına yetecek bir bakiye bulunmuyor ise, banka tarafından çekin ön veya arka yüzüne çekin karşılıksız olduğuna ilişkin bir kaşe vurulur ve karşılıksız kalan miktar çekin üzerine yazılır.

Çek; yalnızca bir bankaya hitaben yazılabilen belirli şekil şartlarına tabi olan poliçe, bono gibi bir kıymetli evraktır. Ticari hayatın ihtiyaçlarına cevap verebilmek ve aynı zamanda nakit para taşımanın çeşitli zorluklarını aşmak için kullanılan kambiyo senetlerinin bir türüdür. Çek kanunen emre yazılı senetlerden olduğundan ciro ve zilyetliğin geçirilmesi yoluyla devredilir. Çeki düzenleyen kişi, bu suretle muhataba belirli bir bedelin lehtara ödenmesi ve aynı zamanda lehtar veya çeki ondan devralan kişiye bu bedeli tahsil etme yetkisini vermektedir.

Türk hukukunda çek ile ilgili düzenlemeler Türk Ticaret Kanunu’ nun 780 ila 823. maddeleri arasında ve 5941 sayılı Çek Kanunu’nda yer almaktadır. Kanun koyucu çekin güvenli bir ödeme aracı olmasını teminen karşılıksız çek düzenlemeyi suç olarak kabul etmiş ve bir takım cezai yaptırımlara tabi tutmuştur.

izmit en iyi aile avukati

Çekin karşılıksız çıkması durumunda; çeki usulüne uygun olarak devralan ve elinde bulunduran yetkili hamile şikâyet hakkı tanınmıştır. Son değişikliklerle karşılıksız düzenlenen bir çekten dolayı zarar görse dahi ciranta, aval ve muhatap şikayet kanun yoluna başvurma hakkına sahip değildir. Kovuşturması şikâyete bağlı bir suç olarak düzenlendiğinden, öğrenildikten sonra 3 ay ve her hâlükârda 1 yıl içerisinde görevli mahkeme olan icra ceza mahkemesine mağdur tarafından şikayette bulunulmalıdır. Yetkili mahkeme ise; çekin tahsil için bankaya ibraz edildiği veya çek hesabının açıldığı banka şubesinin bulunduğu yer ya da hesap sahibinin yahut şikâyetçinin yerleşim yeri mahkemesidir.

5941 Sayılı Çek Kanunu’nun 5. maddesine göre “Üzerinde yazılı bulunan düzenleme tarihine göre kanuni ibraz süresi içinde ibrazında, çekle ilgili olarak “karşılıksızdır” işlemi yapılmasına sebebiyet veren kişi hakkında, hamilin şikâyeti üzerine, her bir çekle ilgili olarak, binbeşyüz güne kadar adli para cezasına hükmolunur. Mahkeme ayrıca, çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağına; bu yasağın bulunması hâlinde, çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağının devamına hükmeder. Yargılama sırasında da resen mahkeme tarafından koruma tedbiri olarak çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağına karar verilir.  ”

izmit icra avukatı

Çek bankaya ibraz edildiğinde; keşideci söz konusu bedeli elinde olmayan bir sebeple ve herhangi bir kusuru bulunmaksızın bankada hazır edemez ise, bazı şartların birlikte varlığı halinde karşılıksız çek düzenleme suçu oluşmayabilir. Bu konuda alanında tecrübeli bir avukattan yardım almanızı tavsiye ederiz.

 



Bir yanıt yazın

Call Now Button